انواع شپشک های درختان پسته

شپشک ها نوعی از حشرات هستند که اغلب جنس نر در آنها قابلیت پرواز داشته و ماده ها روی قسمت هایی از درخت ساکن می شوند.  شپشک ها حشرات مکنده ریزی بوده که فاقد حرکت بوده یا حرکت آنها بسیار کند می باشد. بیش از 11 گونه شپشک از روی میزبان پسته جمع آوری شده است که مهم ترین آنها به دو دسته بزرگ سپرداران و شپشک های نرم تن تقسیم می شوند. از سپرداران(Diaspididae )دو گونه مهم که در پسته ایجاد خسارت می کنند: سپردار واوی پسته و سپردار تنه درختان پسته هستند.

انواع شپشک های درختان پسته

1. شپشک کنده ای(تنه ای)

این آفت به نام کنه در بین باغداران مشهور است. روي تنه ها و شاخه هاي درخت مستقر شده و از شيره گياهي تغذيه مي كند. این حشره زمستان را به صورت ماده بالغ در زیر سپر ضخیم خود می گذراند و اواخر زمستان درون شکم خود تخم گذاری می کند. اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت، پوره سن یک (مرحله بعد از تخم) از زیر سپر مادری خارج می شوند و برای مدتی سرگردان هستند تا روی شاخه و تنه مستقر شوند و سپر ترشح کنند. خسارت اين آفت بيشتر از طريق ايجاد ضعف در گياه و كاهش كميت و كيفيت محصول و عدم رشد كافي تنه و سرشاخه ها می باشد و باعث ضعف درخت، پوک شدن و خندان نشدن پسته ها شده و در جمعیت بالا سبب خشکیدگی سرشاخه ها می شود.

بهترین زمان مبارزه با شپشک تنه ای درختان پسته

مناسبترین زمان مبارزه در شرایط آب و هوایی استان کرمان، اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت و همزمان با خروج 70 درصد پوره های سن این آفت می باشد (پوره سن یک حساسترین مرحله زندگی آفت است). این در حالی است که کشاورزان به غلط در زمستان با دوز بالای روغن، سمپاشی کرده که این عمل باعث سرخشکیدگی درختان پسته می شود. نکته قابل توجه این است که باغداران ابتدا بایستی از آلوده بودن باغ و زنده بودن این آفت در باغ خود مطمئن شوند؛ بدین منظور با کشیدن جسم سخت بر روی سپرها و به وجود آمدن حالت خونی پی به زنده بودن این آفت می برند اما در صورتی که سپرها مثل خاکستر ریزش کنند یا روی آنها نقطه سیاه وجود داشته باشد نشان دهنده وجود سپرهای خالی شپشک می باشد.

• شپشک واوی

 آفت شپشک واوی زمستان را به صورت حشره کامل زیر سپر میگذراند و اواخر زمستان در زیر سپر تخم ریزی میکند. پوره ها اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه از تخم خارج شده و روی سرشاخه ها، برگ، میوه و خوشه درخت پسته مستقر می شوند. شپشک واوی به ندرت روی تنه دیده می شود زیرا برخلاف شپشک های تنه ای نمی توانند روی تنه از شیره درخت تغذیه کنند. خروج پوره ها به صورت تدریجی است و مبارزه با این آفت نیاز به دقت بالایی دارد. این آفت بیشتر به درختان ضعیف حمله کرده و زمانی که آلودگی شدید باشد باعث باریک شدن سرشاخه ها، بدشکلی میوه و ضعف درختان می شود. دانه های آلوده، نارس مانده، پوست آنها قرمز رنگ شده و به پوسته استخوانی میچسبد و در زمان پوستگیری در دستگاه پسته پوستکن، این دانه ها پوست نمی شوند.

بهترین زمان مبارزه با شپشک واوی درختان پسته

مناسب ترین زمان مبارزه، اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت است. شپشک تنه ای نسبت به شپشک واوی کمی دیرتر بیرون می آید. لذا میتوان چند روز صبر کرد تا پوره های شپشک تنه ای نیز بیرون بیایند و همراه با هم سمپاشی شوند. در صورت بالا بودن جمعیت هریک از این شپشک ها، میتوان حدود 2 هفته بعد از سمپاشی نوبت اول مجددا سم پاشی را تکرار کرد.

روش های پیشگیری و مبارزه با شپشک واوی درختان پسته

• کود دهی، تقویت درخت، آبیاری و هرس (این آفت بیشتر درختان پیر و مسن را مورد حمله قرار می دهد)
• استفاده از سموم مجاز. یادآوری می گردد که در صورت جمعیت کم آفت میتوان از اتیون و در صورت آلودگی بالا می توان از دیازینون استفاده کرد

مبارزه زمستانه علیه شپشک ها

روش مبارزه زمستانه برای آن دسته از شپشک هایی موثر است که زمستان را به صورت پوره روی تنه ی درختان پسته به سر می برند و بر روی شپشک هایی که زمستان به صورت تخم هستند(شپشک واوی پسته) روش موثری نیست.

برای مبارزه زمستانه با شپشک ها می توان از دیازینون 60 درصد(150گرم)، سوپراسید40 درصد(100گرم)، گبوتکس(250گرم) و یا زولن(200گرم) همراه با 2 لیتر روغن ولک در صد لیتر آب استفاده نمود.

نکته قابل ملاحظه: سمپاشی زمستانه علیه شپشک ها بایستی در آخر زمستان و قبل از باز شدن جوانه ها باید انجام شود و از پاشیدن این مواد روی جوانه های تازه سبز شده خودداری شود.